Elfstedenkoorts

Het hoeft maar een week een beetje te vriezen, of in Friesland grijpt de elfstedenkoorts genadeloos om zich heen. Binnen een paar dagen is er zelfs sprake van een ware epidemie, die zich vervolgens over de andere provincies uitspreidt. Rayonhoofden verschijnen op de landelijke televisie en Pauw en Witteman besteden er maar liefst een hele uitzending aan. Zou hij dit jaar weer gereden kunnen worden? De tocht per schaats langs elf Friese steden met aan het eind, behalve de totale uitputting, het fel begeerde kruisje, waarmee je een plaats verwerft in het heldendom van je eigen familie. Een krachttoer met het venijn in de staart, want in Bartlehiem -ik weet alleen hoe je het schrijft, niet hoe je het uitspreekt- begint de ellende pas goed. Nog even linksaf naar Dokkum en weer terug, terwijl je het liefst rechtsaf schaatst naar Ljouwert: Leeuwarden voor niet Friezen. Menigeen is op dat stuk gesneuveld. Hen restte niets anders dan het martelaarschap. Een titel waarmee je in bepaalde culturen waar niet wordt geschaatst binnen bent, maar waarmee je in onze westerse wereld nou niet bepaald scoort. Anderen vonden in Dokkum hun Waterloo, meer dood en deels bevroren dan levend en weer op temperatuur gebracht met Berenburg, maar in het besef dat terug naar Bartlehiem voor hen echt een brug te ver zou zijn. Om over Ljouwert maar te zwijgen.

De rayonhoofden hebben het er maar weer druk mee. Vergaderen, in het ijs prikken of het al dik genoeg is en de pers te woord staan. Je ziet ze ook alleen maar als het een weekje minimaal tien graden onder nul is geweest. Hoe ze de rest van hun leven invullen is totaal onbekend. Maar daar is ook niemand in geïnteresseerd. Giet it oan of net. Daar gaat het om. En daar krijg je nou net geen antwoord op. Misschien zondag, maar dan moet het nog wel een paar nachtjes stevig vriezen en moet zo’n beetje heel Friesland met sneeuwschuivers de kanalen, vaarten en meren op. Minimaal 15 centimeter moeten we hebben en dat ligt nog lang niet overal. En laten we wel wezen, als er heel veel gekluund moet worden, kun je de Elfstedentocht net zo goed onderbrengen bij de atletiekunie. Nog een paar nachtjes strenge vorst dus. Nou, voor mij hoeft het niet. Ik heb niet zoveel met schaatsen. Dat komt van mijn enkels. Die zijn daar niet geschikt voor. Ik kan er aardig op lopen. En badmintonnen gaat ook wel, maar schaatsen? En dan die kou. Daar ben ik zelf niet geschikt voor. Nee, nog een paar dagen zulke barre temperaturen en ik kluun met elfstedenkoorts onder de leden en een fles Berenburg onder de arm richting slaapkamer, om alsnog te beginnen aan een warme winterslaap.

Harm Jan Geugies

PS. Het ziet er gelukkig naar uit dat de rayonhoofden al vóór zondagmorgen weer in de anonimiteit zijn verdwenen. Op naar het voorjaar!