Columns archief 2008
2009 zonder kleerscheuren
Woordenwisseling in mijn hoofd, onderweg van Emmen naar Sleen. Mijn linker- en rechterhersenhelft hebben ruzie:
‘Je mag niet doorrijden, dat kun je niet maken.’
‘Jawel hoor, iemand anders kan het beter dan ik.’
'Maar misschien ziet een ander het niet, en dan gaat ie dood’
‘Maar ik durf niet, en ik weet ook niet hoe het moet.’
En ik rijd door, voorbij de plek des onheils, naar Erm. Even later keer ik toch de auto en rijd ik terug, parkeer bij de boerderij, gluur door de ramen, zoek een deur waar ik kan bellen of binnengaan, niets. De overburen dan? Zij weten er vast wel raad mee.
Rooklounge
Roken is niet gezond. Onderzoeken hebben dat ruimschoots aangetoond. Maar roken is wel lekker, dat hebben onderzoeken onder rokers aangetoond. En rustgevend, want al eeuwenlang is een roker geen onruststoker. Patat is lekker. Onderzoeken onder junkfood verslindende jongeren en Paul de Leeuw hebben dat aangetoond. Maar patat en aanverwante artikelen zoals: kroketten, frikadellen en schijven met een onduidelijke inhoud zijn niet gezond. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat je daar dik, vet en vadsig van wordt. Het kan leiden tot hart- en vaatziekten, een vette hekel aan bewegen en suikerziekte op jonge leeftijd.
Wereldsleed
Je hebt soms in de wereld zogenaamde niet leuke dingen. Je hebt onaangename zaken, erge dingen, ja, zelfs heel erge of verschrikkelijke dingen. Zaken waar je je verschrikkelijk druk over kunt maken of die je je verschrikkelijk aantrekt.
De eerste categorie is bijvoorbeeld een onwillig supermarktkarretje, of een lekke band op een regenachtige ruilverkavelingweg, waarbij je geen krik bij je hebt en de ANWB je niet kan vinden. Erge dingen zijn een onverkoopbaar huis, de aandelenkoersen, of patat willen halen als blijkt dat de cafetaria dicht is. Heel erge dingen zijn die omstandigheden waar je direct niets aan doen kan zoals wereldleed, aardbevingen, tsunami’s of stammenoorlogen met miljoenen vluchtelingen.
Snötteren
Verscheiden mensen zult er hiel aans over denken, maar ik hol wal van de maond november. Al die diepe kleuren van ’t ofstarvend blad, de geuren van ’t erpel- en bietenlaand, de overvloed an appels, de herinnering an vrogger doe wij in dizze maond altied een biest en een zwien slachtten…
Het ienige wat in dizze maond minder mooi is, dat is dat ik um dis tied altied een dag of wat barre verkollen bin en demp op de börst. Niet echt ziek, maar ok niks te fris. Gewoon snötterig zeg maar. Ik bin er non weer zun beetien of, maar non kregt mien Geert ’t te pakken. Die hef’t zölfde als ik, maar hie klag wal iens zo hard. Kerels bint ok zo kleinzerig hè.
Het Diphoorngevoel
Bestaat dat eigenlijk wel, zo’n gevoel? En, wat is dat dan wel ? Er moet dan toch ook een Sleengevoel, een Drenthegevoel en een ga-zo-maar-door-gevoel bestaan!?
Toch heb ik bijzondere gevoelens voor dit dorp waar ik nu alweer 33 jaar woon. Wat voor gevoelens dan?
Het is een beetje van alles. Het is er prettig wonen, de mensen zijn vriendelijk en voorkomend. Ze vragen ook regelmatig naar je doen en laten. Wonderlijk is altijd weer dat je er achter komt dat ze veel meer van je weten dan jezelf denkt.
Er wordt door onze buren op ons huis gelet als we er niet zijn.
En maar kijken naar de …. van het ……
Ze kent de weg. Is hier al eerder geweest. Dus gaat ze voorop. En ik volg. Ik zie niet zo veel. Ik moet me concentreren. Op het pad. En op Rita. Af en toe schiet er een deuntje door mijn hoofd: en maar kijken naar de kont van het paard, in een rijtuigie ……
Na een tijdje lukt het me wel, even heel snel om mee heen kijken. Hoe langer we fietsen, hoe vaker het lukt. Prachtig, die bossen rondom de Kibbelkoele. En wat is het een mooie route. Bomen vlak langs het paadje. Wat je soms amper een paadje kunt noemen. Toch weet Rita precies waar we langs moeten.
Het is 22.30 uur.
‘Wil je wat drinken?’, vraagt Janet.
‘Ja, een glas water graag.’
‘Water? Ben je ziek of zo.’
‘Nee, nog niet.’
‘Wil je geen biertje?’
‘Jawel, maar dat mag niet van de dokter.’
‘Hoezo. Ben je bij de dokter geweest?’
‘Nee, ook nog niet. Daar moet ik morgenochtend heen. Je weet wel, voor een meting van mijn bloedsuikerspiegel en het vaststellen van mijn bloeddruk. En helaas word ik geacht daar nuchter te verschijnen.’
‘O ja, daar heb je laatst een brief over gehad, maar is dat morgen?’
‘Nee, het kan volgende week ook nog, maar ik ga morgen.’
‘Waarom morgen?’
‘Omdat ik morgen een column moet inleveren voor Sleen.nu en ik nog geen flauw benul heb waar die over moet gaan.’
Het Gat van Sleen
Monumenten en bezienswaardigheden: Sleen heeft zijn kerk, zijn ex-gemeentehuis, zijn molen, zijn brink. Leuke plekken om te bewonderen, te bezichtigen of te fotograferen.
Daar kunnen we nu nog wat aan toe voegen: Het Gat van Sleen. Afgezet met wegenbouwlint is het dagelijks te bewonderen, vlak naast de manege. Een gat, wat is daar nu voor bijzonders aan?
Het volgende: Enige weken geleden stond op de plek van dit gat een heel mooi huis, de directeurswoning van de manege. Stond weliswaar leeg, maar bleef een heel bijzonder huis. Met de aankoop van de manege door de gemeente was deze ook eigenaar geworden van eerder genoemde woning. Veel personen en instanties hebben bij de gemeente
Brummels zuken.
Ik zeg vanweek tegen Geert: Wij kunt wal ies hen brummels zuken gaon. Langs de Jongbloedvaort, daor bint er dunkt mij zat van’t jaor. Veur vittien dagen zöchten de toeristen ze almaol op, maar ’t is er non weer een stuk rustiger. De brummels bint weer veur oes. Net als de Kibbelkoel. Daor hebt Geert en ikke zundagnaomiddag nog een zettien in de zun zeten, Geert met de boksepiepen opkruld. Aans wil ‘e dat nooit, middel maank aal dat volk, maar non was’t er heerlijk rustig. Huufde gien mèens zuch an zien dikke spatao’ren te steuren.
Wij hebt gister wal drie uur bij de jongbloedvaort umscharreld, en wij bint gien mèens tegenkommen. Heerlijk. En wij hadden een emmer vol brummels.
De neie tied
Ik werd door de redactie van Sleen.nu gevraagd om ook eens een column te schrijven. Waarom men mij daarvoor gevraagd heeft begrijp ik eigenlijk niet want ik sta nu niet bepaald als schrijver bekend! Toch maar geprobeerd.
Al jaren zijn Nita en ik woonachtig in Sleen. Ook al jaren (ik denk wel zo’n 14 jaar) regelmatig op stap met onze honden. Eerst met onze hond Bor en daarna met Rob en nu ook met Freek. Veel mensen kennen onze hond(en) wel en kennen daarom ons ook.
Levensbomen in Erm
´t is weer maandagavond. En weer samen met Ronald. Rondje Erm nu. Het blijkt vooral een rondje mooie boerderijen te zijn. En weer langs die derde lichtmast. Nu voor een andere route van de Deelgebiedcommissie I van de gemeente Coevorden. Nadat we vorige keer het Rondje om de Slener Toren liepen, doen we nu de wandeling door en om Erm.
De brink. Waar vroeger de tram stopte. Ik ben er al ontelbare keren langs gekomen en zie nu voor het eerst dat de bomen daar in een prachtige rechte lijn staan. Hier zal vroeger de tram tussen door hebben gereden. Ik zie het voor me.
Klapkassie
Maandag waren ze in Sleen, de jongens van het trektochtteam van RTV Drenthe. Een nieuw team zonder mevrouw Benak. Die zit waarschijnlijk thuis te defibrilleren omdat ze zich vorige week vreselijk uitgesloofd heeft om geld te verdienen voor het Drentse Klapkassiesproject. 'Maar met kinderen doet ze het hartstikke goed', zei iemand. Klopt. Dat kan ik niet ontkennen, maar tegen volwassenen doet ze net zo klapkassie als tegen kinderen, vind ik. Aaldert Oosterhuis en Serge Vinkenvleugel gaan daar iets anders mee om.
Voorvallen om bij te zijn
Soms zijn er van die voorvallen waarvan je je maanden, ja zelfs jaren later nog realiseert waar je was en wat je toen aan het doen was. Bijvoorbeeld: toen de eerste man op de maan liep was ik met mijn ouders op vakantie aan het Gardameer in Italië. Toen Kennedy vermoord was was ik nog te jong maar bij het huwelijk van Charles en Diana was ik op visite bij een tante in de Achterhoek tijdens een fietsvakantie. Toen FC Twente van Ajax won zat ik in het stadion, en bij de première van Harm en Roelof zat ik toevallig in de zaal.
Soms heb je ook van die voorvallen waar je bij had willen, of moeten zijn om het helemaal op juiste waarde weten te schatten en te beleven.
V.V.V.
Ik zeg vanweek tegen mien Geert: “Het mag an mij liggen, maar ’t is net of er aal meer vrumd volk deur Slien trekt. En da’s aans niet zo slim, maar wij kunt de kop niet oet de baander steken, of er komp wal ‘n ien of aander vrumdeling op oes ofstappen die weten wil waor of ‘e langs möt hen Hesselen, of waor of de brievenbus is, en of er ok een bus deur’t darp komp. Het was de leste tied zo slim dat wij het gres er smangs host niet ofkregen. Haw net weer een streek ofmeid, stun er weer zun toerist. Woj weer begunnen, kriej de gresmeier niet an. Hej hum eindelijk an de loop, staot er weer toeristen bij de heeg. Ik zeg tegen Geert: wij moet er ’s mörgens maar um zes uur oet aw gresmeien wilt, aans kriew’t niet daon.
Luierweekend
Vrijdag, eindelijk vrijdag. Het is toch altijd weer een genot om dan huiswaarts te rijden. Aangezien ik in Emmen mijn dagelijkse brood verdien heb ik altijd de keuze uit twee routes. Op vrijdag neem ik altijd de toeristische route via Westenesch, over het ruilverkavelingsweggetje. U kent dat wel, dat weggetje met die bovenmaatse gasaansteker langs de weg. Jawel, dat weggetje waar je elkaar nauwelijks kan passeren. En waar je dan soms bij een naderende tegenligger denkt: ”as ie niet an de kaant giet, doe ik ’t ok niet.” Terwijl je dat denkt krijg je een donkerbruin vermoeden dat je tegenligger hetzelfde denkt. Gelukkig is het zo dat op het laatste moment “je met sien beid’n” dan in de naast gelegen modder en of kuilen langzaam weer voorthobbelt.
De derde lichtmast
Bij de derde lichtmast, rechts, zandpad Staatsbosbeheer. U wandelt langs een prachtige eiken bossingel …………….. Eerste zandweg rechts ………… Ca. 50 meter voorbij de stuw in het stroompje, rechts en meteen weer links, ruiterpad volgen ………
Samen met Ronald loop ik de wandelroute Rond de Sleener Toren, uitgegeven door Deelgebiedcommissie I, Buitengewoon platteland van de gemeente Coevorden. Ronald komt niet uit Sleen, en kent de omgeving ook niet. Hij verbaast zich over, en geniet enorm van de verschillende landschappen waar we door heen lopen op onze ruim 15km lange tocht.
Sleen leeft!
Je moet even geduld hebben, maar uiteindelijk gebeurt het toch. Iemand krijgt een lid van het Koninklijk Huis zover, dat deze hoogheid, met een blinddoek voor, probeert een stuk uit een plak koek te happen, dat ergens in Friesland aan een touwtje bungelt. Het is Koninginnedag: het feest van folklore, tradities, vrijmarkten, oude ambachten, koekhappen en andere oubolligheden. Nergens ter wereld schaart een volk zich elk jaar zo massaal op dezelfde dag onder dezelfde noemer als in Nederland. Hoezo de Nederlander bestaat niet?
De komende festiviteiten
Rond het verschijnen van deze column zijn ze er weer. De koninginnedag festiviteiten, de 1 mei feesten, Hemelvaart dauwtrappen, de 5 mei wel of niet activiteiten en de pinksterdagenperikelen.
Digitaal wandelen
Van Recreatie & Toerisme naar Kunst & Cultuur, dan via Educatie naar Zorg & Welzijn om tenslotte bij de Ondernemers uit te komen. Vervolgens nog even naar Sleen, het contact en de links en je hebt een rondje Sleen achter de rug. Binnen een paar seconden wel te verstaan. Wat ik heb gedaan? Laat op de avond, als half Sleen op één oor ligt en ik nog niet kan slapen? Een digitale wandeling over www.sleen.nu. En dat is leuk. Wat je allemaal niet tegen komt en wat je allemaal te weten komt!
Paosen
Als men zo zien oor te lusteren leg, dan bint er toch een bult mensen die niet gelukkig bint.
Nee, niet dan? Gao maar ies nao in je iegen umgeving. Of krieg de buren maar ies’n aovond op visite. Wordt er nog wal waorens aans over proot als over ziektes, scheidings, dat alles zo duur is en over ’t weer ?