'Kopdoekies'

Onlangs weer eens les gegeven aan jongeren van het MBO. Normaal geef ik les aan de volwassenenopleiding. De les ging over communicatie. In één van de oefeningen ging het er om hoe je met elkaar zou moeten communiceren als je uit verschillende culturen afkomstig bent. Nou de leerlingen deden dynamisch mee zodra het onderwerp via een “slalom” kwam op de Asielzoekerscentra. “Wat moeten ze eigenlijk hier” was een opmerking die een aantal leerlingen luidkeels verkondigde. Met het elan van “een toekomstig leraar van het jaar” tracht ik uit te leggen dat de meeste van deze mensen afkomstig zijn uit landen waarbij hun vrijheid, of erger nog, hun leven wordt bedreigd. En dat op basis van religieuze, politieke overtuiging of soms seksuele geaardheid. Ook kan er sprake zijn van bijvoorbeeld een oorlogssituatie en/of een natuurramp, zo doceer ik. En ja, er kunnen ook een paar mensen bij zijn die naar Nederland toekomen om hun economische omstandigheden proberen te verbeteren. “Ja moar die moslims met kopdoekies op die heuft wij hier niet” zegt Ricardo. En hij wordt door een vrij groot aantal medeleerlingen bijgevallen in zijn statement. Ik reageer door te zeggen: “Ho, ho niet iedere vluchteling is moslim met een kopdoekie”. Luister, ook niet alle Nederlanders zijn blond en je weet wel wat beweerd wordt van blondjes en hun intelligentie. Ricardo is toevallig ook blond. "Ja maar", zegt Marietje; “zij slachten ook zo maar geiten of schapen in de schuur, da's toch ook niet normaal”. Ik probeer niet te zuchten en roep: “Ja en jullie leraar hier voor de klas komt uit Indonesië, is moslim en ook nog eens balibruin”. Een paar seconden van doodse stilte…… En dan vraagt Anne-Marie: “Echt waar meneer?”. Ik antwoord: “Nou, nee dat van dat moslim niet, maar als jullie zomaar wat kunnen roepen, doe ik dat ook maar”. Weet je gelijk hoe communicatie faliekant mis kan lopen als je geen invoelend vermogen hebt, denk ik nog met enig sardonisch genoegen.

Het onderwerp wordt toch weer door de leerlingen naar “kopdoekies” en het spectaculaire geitenslachten geleid. “Nou muj allemoal ies eev’n goed luuster’n”, brul ik zachtjes, edoch dwingend in onvervalst Midden-Drents. "Toen ik maar even wat jonger was dan jullie nu, liepen jullie oma’s ook voor aap met van die doekjes op hun hoofd. Niet een burka of erger, maar wel zo’n bloemetjes doekje dat ze dan onder het bevallige kinnetje met een elegant knupje hadden vastgemaakt. Dan praat ik nog niet eens over die rare plastic regenkapjes, die ze over het hoofd trokken om de “gewatergolfde” lokken tegen hemelvocht te beschermen. En jawel daar liepen ze dan mee over straat. Trouwens vroeger was het wel zo respectvol om als vrouw in de kerk sowieso het hoofd te bedekken. En over dat slachten in de tuin, schuur of aanverwante optrekjes. Nog niet eens zo lang geleden lag er een zwientje met open gesneden balg over de drentse “ledder” bij heel veel mensen thuis. Nee natuurlijk niet in de kamer, maar in de schuur of op de deel, antwoord ik op een vraag van Ricardo. "Ja maar toch die moslims", zegt Ricardo. Ik antwoord hem; “dat, dat toch wel heel veel mensen op de wereld zijn, bestaat die moslim wel”. Geloof niet dat hij het echt begreep. Bedacht me op dat moment wel dat Maxima ook werd aangevallen toen zij riep dat de Nederlander niet bestond.

Wanneer de les is afgelopen vraag ik me af of jongeren steeds ongenuanceerder worden. Bedenk me dat, dat misschien ook wel gewoon een eigenschap is van het onvolgroeide puberbrein. Aan de andere kant worden bovenstaande geluiden steeds vaker en feller verwoord. En niet alleen bij jongeren. Geertje Wilders dictatoriaal heerser van een partij die Vrijheid nastreeft. Kennelijk heeft hij succes met de boodschap dat Nederland in gevangenschap leeft en zucht onder de moslimheerschappij. Binnenkort provinciale verkiezingen, ook hier in Sleen, ben er vast van overtuigd dat de Drent nog wel bestaat.


Martin F. Kramer