'Kippenhok' maakt plaats voor vijf woningen

Het was een schrikbeeld voor veel liefhebbers in Noord-Sleen, Sleen en verre omgeving: als Adri en Lucas Boes geen kippen meer hebben, hoe komen wij dan nog aan de allerlekkerste eitjes? Gelukkig werd die kippensoep niet zo heet gegeten als ie leek opgediend. De kippen wonen nu naar tevredenheid in Exloo. Ze zorgen nog steeds voor de smakelijke eieren voor de eierautomaat, de diverse grote supermarkten en Welkoop-winkels in de omgeving en voor Drents Goed Streekproducten.

Eitje breken?
Maar er breken in de toekomst toch ook andere tijden aan. De voormalige kippenschuur en kapschuur gingen de afgelopen weken tegen de vlakte. Ze maken, samen met een aangrenzend stuk grond, plaats voor mooie bouwplaatsen voor vijf schuurwoningen.
Maar ook dan is de toekomst van het bekende Drentse eitje gewaarborgd: de familie Hulshof in Exloo zet in maatschap met Boes het bedrijf voort. De kippen blijven daar leggen en mocht de boerderij in Noord-Sleen verkocht worden dan is er genoeg belangstelling om de boerenerfwinkel, inclusief eierautomaat, in de directe omgeving voort te zetten.

Even terug in de geschiedenis
Lucas en Adri Boes, beiden afkomstig uit boerenfamilies, begonnen in 1981 samen een melkveebedrijf in Noord-Sleen aan de Markeweg. Door regelgeving rond de mestwet konden ze daar niet doorgaan: gelukkig kwam de oude Saksische boerderij aan de Dorpsstraat 8 voor hen beschikbaar. Een tante en oom wilden die in 1988 wel verhuren, later verkopen, aan het jonge stel met hun inmiddels geboren kinderen Harjan en Elina. Daar op de Dorpsstraat werd Annica geboren.
Op de nieuwe plek gingen ze verder met hun gemengd bedrijf. Dat duurde tot 1997. Ze hadden toen rond de 70 koeien maar de Rabobank ondersteunde de gewenste, en noodzakelijke, uitbreiding van het melkquotum niet. ‘Verkoop de boel maar’, was het advies. Lucas, boer in hart en nieren, en Adri waren het samen eens: “Dat deden we dus natuurlijk niet.”

Een lekker Drents eitje
Tijd voor plan B: overstappen op kippen! De voormalige melkveestal werd nog een stukje verlengd en bood riant plaats aan 6.000 legkippen. Lucas vond het afscheid van de koeien lastig. “Je bouwt met élke koe toch een band op. Kippen zijn enorm leuke en nieuwsgierige beesten, maar ja, het is wel heel anders.” Adri vult aan: “Ze zijn allemaal bruin met veel veren: en een paar duizend, dat is wel héél anders dan koeien.” De in de scharrelstal gelegde eieren gingen in eerste instantie naar de groothandel, maar die gaf na verloop van tijd aan dat de aantallen te laag waren. Tijd voor plan C: zélf de afzet regelen. Ze benaderden succesvol grote en kleine detailhandel in de omgeving in Drents Goed Streekproducten: ‘Een lekker Drents eitje’ veroverde stormenderhand de harten en magen van trouwe klanten. Mede doordat ze zelf aanpassingen deden aan het voer. Lucas is trots: “En dat heeft direct gevolg voor de smaak van de eieren, mensen komen van heinde en verre voor onze eieren.” In eerste instantie verkochten we ook eieren direct aan de consument vanuit een onbemande blokhut aan de straat. Zelf eieren, en groenten en vlees,  pakken en zelf afrekenen in het geldkistje. Adri: “Dat ging lang goed, tot steeds meer mensen blijkbaar dachten dat het gratis was …”  

Boerenerfwinkel
Dus plan D: een boerenerfwinkel én een eierautomaat. Dat was in 2009 de eerste in Drenthe! De automaat is 7 dagen in de week, 24 uur per dag ‘open’ en daar wordt gretig gebruik van gemaakt.
Maar de tijd gaat verder, de jaren gaan tellen en het werk met de gevederde veestapel trekt een zware wissel: álle dagen moet er gewerkt worden.
Geen van de drie kinderen had belangstelling voor het bedrijf: de familie Hulshof in Exloo wél. In een maatschap met de familie Boes zorgen zij voor continuïteit in productie, kwaliteit en levering van de eieren. De eerste serie kippen verhuisde rond september 2019, de laatste groep verliet in juli 2020 de schuur in Noord-Sleen. ‘Een lekker Drents eitje’ blijft dus gelukkig bestaan en Lucas en Adri blijven er nog bij betrokken. Lucas heeft zijn akkerbouwwerkzaamheden per 31 december afgelopen jaar afgesloten. “Boer zijn is prachtig mooi werk, ik deed het met hart en ziel. Hoe mooi is het om in de natuur te mogen werken? Maar goed, je moet keuzes maken en dit is het goede moment voor nieuwe dingen.”

‘Jij bent hartstikke gek …!’
Al samen snoeiend aan de heg kletsten Lucas en een buurman in juni 2018 over de toekomst, de bouwgrond voor twee woningen die aangrenzend te koop was door verplaatsing van een melkveebedrijf en hoe het verder moest. “Zou het niet iets voor ons zijn om op te pakken?” bedacht Lucas uit gekkigheid. “Jij bent hartstikke gek!”, was de reactie. Maar het idee bleef toch bij hen leven en leek steeds meer gewoon prima haalbaar.
Met de sloop van de kippenschuren achter de boerderij kwam namelijk ook dáár bouwgrond beschikbaar. Uitruil van boerenschuur naar woning, volgens de ‘rood-voor rood’ regeling. Als die grond nou met de grond van de buurman tot één bouwplan zou kunnen worden?
Veel overleg volgde, met de buurmannen, met de gemeente, met de provincie, en na veel overleg kwamen alle seinen op groen. In de raadsvergadering van afgelopen dinsdag kwam de formele hamerslag; het plan gaat door!

Ruime bouwkavels bij Noaberserf
Dat betekent dat op korte termijn een vijftal zeer ruime bouwkavels van 1700 of meer m2. beschikbaar komen. Nou vijf, eigenlijk vier … Adri: “Wij gaan daar zelf ook een schuurwoning bouwen.” Hun Saksische boerderij gaat rond eind mei in de verkoop.
Ze roemen de samenwerking met de gemeente. “Die heeft fantastisch meegewerkt.” En ook de Provincie Drenthe was gelukkig enthousiast over de plannen, ook omdat de opzet zo mooi past in het karakteristieke dorp. “De huizen komen kriskras te staan”, legt Lucas uit. “Net zoals vroeger de huizen ook werden neergezet. ”De oude eiken blijven bewaard, net zoals de groep van al meer dan 100 jaar oude hoge hulststruiken.
De toegang tot kavels gaat via een soort parkje vanaf de Dorpstraat: Wilfried Reuvers van Buro voor Groene Ruimtes uit Aalden tekende voor het ontwerp. Toegangswegen en parkje zijn zo eigendom van de Vereniging van Eigenaren van de vijf nieuwe woningen.
De nieuw te bouwen huizen moeten aan tal van eisen voldoen rond duurzaamheid en uitstraling, onder andere zal er géén gasaansluiting komen en moet het oppervlaktewater op eigen perceel opgevangen worden.

Lokaal
Zélf produceren ze voor de lokale markt en ze kiezen zelf ook graag voor lokaal als het kan.
Voor het ontwerp van hun eigen woning hoefden ze niet ver te zoeken. Maatschap Vroeg in de wei Architectuur uit eigen dorp bleek een perfecte match en maakte een mooi ontwerp. Adri: “We hebben altijd gewoond in de huizen die bij het bedrijf hoorden, hadden niks te kiezen, nu wel. ”Het strakke ontwerp past precies bij hun wens om een industriële sfeer, veel licht, een vide, met loopbrug op de 1^e verdieping en ruime overkapping: ze verheugen zich erop en hopen dat de bouw na de zomer kan beginnen. De zoektocht naar een aannemer is nog gaande. “Ze hebben het hier allemaal enorm druk, dus dit wordt nog een uitdaging.”

Klik hier voor alle foto's.

Verslag: Marjolein Kaas
Foto's: Silvia de Vries