Wederom volle kerk bij de Preek van de leek

De Dorpskerk was zondagmiddag vol tijdens de "Preek van de leek". Deze keer was de beurt aan Gerrit Hegen, voormalig dierenarts. Gerrit was heel blij verrast dat zoveel mensen kwamen luisteren. Het was een bemoedigende preek met veel uitdagingen.

Nog steeds zijn er in Sleen en omgeving mensen te vinden die een preek van de leek durven te doen in de kerk van Sleen. Het is steeds weer een succes en dus is er reden om hiermee door te gaan aldus Ds. Jitse Scheffer. Deze middag is Gerrit Hegen gevraagd om te preken.

Het is voor een leek natuurlijk een uitdaging om een preek te maken. Vooral als je jaren hier gewerkt hebt als dierenarts en inmiddels met pensioen bent, en dan te preken in eigen dorp, eigen buurt, voor eigen mensen. Mensen die hem eigenlijk allemaal kennen zitten natuurlijk vol verwachting. Maar voor de preek sprak ik de predikant even en hij kwam rustig over, omdat hij natuurlijk veel voorlichtingen gedaan heeft en nog doet. Maar in een kerk preken is natuurlijk even iets anders. Zoals gezegd..... een uitdaging en laat hij nu juist dát als thema voor deze preek gekozen hebben.

"Uitdagingen"
Gerrit deed de preek in het mooie Drents, u zult begrijpen dat ik dit verslag gewoon in ABN doe, gezien we bij SleenWeb geen Drentse spellingcontrole voorhanden hebben.

Als aanvangslied werd gekozen voor een liedje van Daniel Lohues:
"As de Liefde mar blef winnen"

Daniel Lohues bezingt heel mooi het leven van alledag met het ritme van dag en nacht en de vier seizoenen en van de liefde die blijft winnen. Het leek mij een goeie inleiding om deze preek mee te beginnen….
Het plaatje is trouwens achter Noord-Sleen, land van de familie Wiers. Vredig hoe de pinken der bij ligt….

Preek
Als u zoekt in Wikipedia naar het woord 'preek' leest u dit: De preek of prediking (Latijn praedicare = openlijk verklaren, verkondigen, vermelden, vertellen) is een rede waarin een godsdienstige waarheid in het openbaar wordt verkondigd, toegelicht, enzovoort. Zij is een belangrijk onderdeel van de eredienst in verschillende godsdiensten.



Gerrit legde meteen de basis met het Scheppingverhaal uit Genesis. En eigenlijk zo goed uitgelicht, anders dan we het meestal horen of lezen.
Gerrit vertelde dat hij al heel jong geïnteresseerd was in Landbouw en Veeteelt.

Gerrit: "Der komt intrigerende passages veur in de beschrieving van de eerste zeuven dagen van het schöppingsverhaal".

Plantjes zijn de zonnepanelen van de aarde
Een prachtige definitie. Als we de vierde dag er even uitlichten komen we terecht bij wat Hegen juist zo boeit,

Op de veerde dag komp de zun en de maon kieken. De scheiding van dag en nacht. De zun is belangrijke veur het leven op eerde.
Met de kennis van non weet wij dat het jonge gruun allèn mar kan gruien met behulp deur drie prachtige processen: zaod kiemt, wortelties nimt met behulp van water voedingsstoffen oet de bodem op, bladties piept de grond oet en deur het zunlicht is der fotosynthese: koolzuurgas wordt deur bladgruunkorrels en zunlicht umzet in sukers. In de plant wordt die sukers umzet in zetmeel of holtstof of koppeld an stikstof tot eiwit. Plantengrui in een neutendop.
Een mooie oetspraak die ik lest heurde: alle planties bint zunnepanelen in het klein. En jao, daor komt die belangrieke elementen as stikstof en fosfor en onnumelijk veul aandere mineralen en sporenelementen bij die der gezonde planten en bomen van maakt. De zun is de eerste bron van leven. De elementen in de lucht, de bodem en het bodemleven staot alle drie met stip op nummer twie.

Vanaf den beginne lagen er al grote uitdagingen voor de mensen om de aarde goed te beheren. We zijn immers allemaal verantwoordelijk voor deze wereld en al het leven. En kijk nu eens wat we er met elkaar van gemaakt hebben.



Gerrit ging nu ook weer zelf op onderzoek uit op landerijen in en rondom Sleen om te kijken hoe onze grond ervoor staat. Gelukkig is het hier door goed beheer van de veehouderij en de bouwboeren nog redelijk goed gesteld met de grond. Tekst Gerrit: (We zijn inmiddels bij de vijfde dag van de schepping)

Nog even weerum hen de bodem: in een haandvol eerde zit meer leven dan der menschen bint op de wereld. Dat leven is met het blote oog niet zichtbaar en bestiet oet bacteriën, protozoën (dat bint iencellige dierties), schimmels nematoden en springstaarten en mijten. Doezendpoten, insecten, spinnen, regenwörms en mollen bint wal zichtbaar. Dit bodemvoedselweb is naost de zun en alle elementen in de bodem zó belangriek. Het is een mooi gehiel van samenleven en samenwarken, symbiose….

Stikstof
We worden de laatste jaren belaagd met woorden als stikstof, fijnstof, milieu, en daar kwam nog eens corona bij. Om een beetje mismoedig van te worden soms.

En als we het toch al over de hele wereld hebben. Komen rampen er nog bij, waar natuurlijk niemand wat aan kan doen. Maar waar men wel wat aan kan doen zijn de oorlogen. Als we de tien geboden er even bij halen, lezen we dat dit zo niet is bedoeld. Het zou goed zijn als wereldleiders de tekst hierboven (van Daniel) even op zich in  te laten werken. Je kan de tekst immers gemakkelijk even laten vertalen via Translate. (red.)

De zesde dag. Toen kwam de mens en die kregen de volledige verantwoording over het beheer van onze aarde. Maar kregen later ook veel leefregels mee. Tot op de dag van vandaag.

De zevende dag. De rustdag.
En laten we eerlijk zijn, wat is er van over? Het lijkt er in onze maatschappij meer en meer op dat het een gewone dag is als alle andere dagen. Gelukkig namen mensen hier in Sleen even de tijd om naar de preek van Gerrit te luisteren. Even tot bezinning te komen.

Er volgde muziek: van een gedeelte uit de Pastorale van Ludwig van Beethoven gespeeld door het Philharmonia Orchestra.

Mooi Wark



De preek werd geregeld afgewisseld door toepasselijke muziek. Ook volgde er mooie muziek van Bert Koops. (zanger van Mooi Wark).
Het liedje past precies in deze tijd en zal ook actueel blijven. Het liedje is geschreven op de melodie van het alom bekende liedje van Ramses Shaffy "zing vecht huil bid lach werk en bewonder" hier te beluisteren: https://www.youtube.com/watch?v=jjyPvk1nr-Q.

Geboden
Die kennen we ook allemaal. In de bijbel hebben we de tien geboden. Gij zult niet........enz. Het klinkt heftig. Maar ik pak even weer de definitie erbij, dan lezen we ook dat het milder kan. Wikipedia: Een gebod is een bevel van een hoge autoriteit of een leefregel. Als een gebod een bepaalde handeling verbiedt, is het een verbod. In de politiek is een gebod een wet.

Ik neem even de wat mildere leefregel eruit (lees hieronder). Dat is iets waar we dagelijks mee te maken hebben. Thuis, maar ook onderweg, in de natuur, ga maar door. Anders wordt het een zootje. We kunnen stellen dat de predikant Gerrit hier nog een aantal geboden aan de tien geboden toegevoegd heeft. Ik heb niet precies de telling bijgehouden, maar het zijn in ons dagelijkse leven zeker meer dan tien. Maar laten we het gewoon even bij de leefregels houden. Ook daar wordt nogal gemakkelijk van afgeweken.

Gerrit ergerde zich bijvoorbeeld dezelfde dag nog aan rotzooi dat zo langs de weg gedumpt wordt. Iets dat we allemaal wel eens tegenkomen. Gerrit's gebod hierbij: Neem lege blikjes of andere verpakkingen mee naar huis of dump ze in de daarvoor bedoelde afvalbakken. Ander gebod: "Gebruik zo weinig mogelijk plastic".
Zelfs onze huizen hebben de neiging rondom veel bestratingen te leggen, maar laten we ook gastvrijheid bieden voor de vogels, insecten, door groen te planten. Gebod hierbij: Niet teveel beton rondom huis en in de tuin.
Laat hemelwater niet zomaar in het riool lopen. Maak zoveel mogelijk gebruik van dit water dat gratis op ons neervalt, voor onze planten en dieren maar ook mensen hebben het zo hard nodig.
Hij pakte er een mooie scene bij uit de musical Toorn van Thunaer in 2019. Waar Gerrit ook nauw bij betrokken was als medeorganisator.

Het wassende water


Een prachtige scene uit deze musical.
Zo werden eerder deze dienst al beelden getoond van een eerdere succesvolle musical "Heb lief en leef".

En zo zijn er veel leefregels te bedenken. Nogmaals....het zijn dus geen verboden, alhoewel rotzooi dumpen nog steeds een verbod is en moet blijven.

Verspilling

We worden tot slot nog even herinnerd aan wat we zoal verspillen en wat we er zo simpel aan kunnen doen om dit te voorkomen.

Het is allemaal niet zo moeilijk,
Het komt er in grote lijnen op neer ons meer bewust te maken, dat we de aarde waar we op mogen wonen en leven te leen hebben en goed willen achterlaten voor ons nageslacht. We moeten zo nu en dan de leefregels daarbij even weer updaten zoals dat tegenwoordig heet.

Laat dat de boodschap zijn die de prediker Gerrit ons graag mee wil geven.

Zijn jeugd
Gerrit blikte graag terug op zijn jeugd in Gees. Hoe hij daar opgroeide en wat ze zoals aten. Eigenlijk toen al zelfvoorzienend, d.w.z, ze hadden zelf melk, het liefst met een dikke vlij erop. (ik weet precies wat bij bedoelde als liefhebber red.) Groente uit eigen tuin.

Hij pakte er nog een prachtig liedje bij van de bekende Groninger zanger Ede Staal, helaas ons veel te vroeg ontvallen.

"Mien toentje"


Ede Staal

Gerrit blikte vooruit naar een komende musical die al in de kinderschoenen staat of zoals Harm Dijkstra, de schrijver me vertelde, al ver gevorderd. De musical speelt zich 2024 af bij het kerkje van Zweeloo


"De Vlinderprinses"

Dank


Ds. Jitse Scheffer bedankte Gerrit voor de mooie verhelderende preek van de leek. Hetgeen onderstreept werd met een daverend applaus.
De preek is overgekomen en blijft hangen, zoals we dat dan altijd zeggen als het een goede preek is. We kunnen niet alles vatten in dit verslag. Gelukkig kunt u het nog terugkijken op https://www.pgsleen.nl/kerkdiensten/kerkdienst-live.

Als u niet bent geweest heeft u ook de collecte gemist. Gerrit heeft gekozen de collecte te doneren aan Wensstichting Drenthe die kinderen met een ernstige ziekte laat stralen! Mocht u alsnog iets willen doneren is dat vast mogelijk. Neem dan contact met hem op.

Voor alle foto's klik hier.

Verslaggever/fotograaf: Hille Douma