Goed seizoen voor weidevogelnestbescherming

De werkgroep Weidevogelnestbescherming kijkt terug op een goed seizoen. De werkgroep werkt nauw samen met agrariërs aangesloten bij de Boermarke van Sleen. De vrijwilligers zoeken de nesten op van weidevogels gelegen op bouwakkers en graslanden, markeren de legsels door voor en achter het grondnest een stokje te plaatsen, en geven aan de grondgebruiker door waar het nest is gevonden.

Hieronder leest u het verslag van de werkgroep over het afgelopen seizoen:

Eind juni kwam in de Broeklanden nog een scholeksternest uit, het laatste weidevogellegsel van dit seizoen, hiermee werd een succesvol weidevogeljaar afgesloten.  We kijken terug op een goed seizoen met 25% meer legsels dan in 2022. Door het natte en koude voorjaar, zijn minder kievieten doorgetrokken naar elders en in onze regio gebleven om te nestelen en jongen groot te brengen.

In combinatie met intensiever zoeken heeft dat geleid tot een goed weidevogeljaar, waarbij in totaal 254 legsels werden gevonden en beschermd in het werkgebied gelegen in de voormalige gemeenten Sleen, Oosterhesselen, Zweeloo en Dalen. Bijna alle legsels die de 21 vrijwilligers van de werkgroep hebben gevonden en beschermd lagen op bouwland (onbewerkte akkers, aardappelen, ui, mais, bieten, graan), slechts 12% lag op grasland. Weidevogels worden daarom in Drenthe boerelandvogels genoemd.  

Ten westen van Sleen werden in de Broeklanden en aan de Schaapstreek 48 legsels gevonden, waaronder 8 wulpen- en twee gruttonesten. Eén wulpennest werd in een tarweveld gevonden aan de Bommertsweg, een ander wulpennest lag op een onbewerkte akker en kwam eind mei uit, net enkele dagen voor dat daar aardappelen konden werden gepoot, eerder kon de agrariër het land niet op in verband met het natte weer. De overige wulpen- en gruttonesten werden in grasland gevonden. 

Alle gevonden wulpen- en gruttonesten werden met een stroomraster omheind en beschermd tegen een aanval door de vos. Eén nest werd na de leg van een ei niet verder bebroed, het wulpenkoppel maakte iets verderop een nieuw nest waar met succes drie eieren zijn uitgekomen. Eén wulpennest is helaas toch ten prooi gevallen. 

Van de gevolgde uitgekomen wulpenjongen is per nest minimaal één pul succesvol tot vliegvlug opgegroeid en weggevlogen naar een overwinteringsgebied aan de kust elders in Europa. Een aantal jonge wulpen zijn geringd en gevlagd om ze te kunnen volgen.

In onze provincie staat Zuidoost-Drenthe op de tweede plaats wat betreft het aantal broedende wulpen, de Broeklanden staat daarbij boven aan de lijst. Alleen in Zuidwest-Drenthe worden rondom Dwingeloo meer wulpennesten gevonden.

Het merendeel van de legsels die wij vinden betreft kievieten (87%), dit jaar veel wulpen (12 nesten) en scholeksters (14 nesten), bijzonder zijn de drie leeuweriknestjes die we hebben gevonden.

Twee keer werd gebruik gemaakt van een drone om nesten op te zoeken, met de warmtebeeldcamera komen de eieren mooi in beeld. Met name bij lang gras en dicht begroeide percelen is het moeilijk de nesten te vinden en is de drone een goed hulpmiddel. Ook pasgeboren reekalfjes kunnen we hiermee gemakkelijk traceren en beschermen bij maaiwerkzaamheden. 

Van de gevonden legsels is 64% uitgekomen, zie bijgaand overzicht. Ongeveer een kwart van de legsels is ten prooi gevallen (20.9% zeker en 4% waarschijnlijk). Door goede samenwerking met de agrariërs zijn slechts 0.8% van de nesten verloren gegaan door werkzaamheden, een aantal nesten zijn verstoord en verlaten bij het bewerken van het land.

In het kader van predatieonderzoek {het vangen, doden en opeten door natuurlijke vijanden} hebben we dit jaar wildcamera’s geplaatst bij een aantal nesten, in de Broeklanden zijn tien nesten gemonitord.

Twintig keer kregen we met hulp van de wildcamera de predator in beeld. In het merendeel betrof het een vos die de eieren roofde en opvrat, één keer door een bunzing, één keer door een hermelijn en één keer door een jonge das; weinig verlies door kraaien of roeken dit jaar, hier hebben wij geen beelden van.

Wij zijn in overleg met de provincie hoe de predatiedruk te verminderen en te beperken. Twee keer is overlegd met de Initiatiefgroep Drostendiep over de herinrichtingsplannen in de Broeklanden en te nemen beheermaatregelen ten aanzien van flora en fauna, in het bijzonder is gepraat over hoe het gebied meer aantrekkelijk te maken voor weidevogels.  

Al met al kijken we terug op een succesvol broedseizoen met een mooi eindresultaat.

Hopelijk volgend jaar dezelfde aantallen, of 300 legsels zoals een agrariër ons toewenste? We hopen het!

E-mail: j.p.cleveringa@planet.nl

Foto: broedwissel bij scholekster (eigen foto)